Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği’nin (Resmi Gazete 11 Şubat 2004, Sayı:25370) amacı, elle yapılan taşıma işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden ortaya çıkabilecek risklerden, özellikle sırt ve bel incinmelerinden işçilerin korunmasını sağlamak için alınması gereken önlemleri belirlemektir.
Tanım ve Yükle İlgili Risk Faktörleri
Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği’nin (Resmi Gazete 11 Şubat 2004, Sayı:25370) amacı, elle yapılan taşıma işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden ortaya çıkabilecek risklerden, özellikle sırt ve bel incinmelerinden işçilerin korunmasını sağlamak için alınması gereken önlemleri belirlemektir.
Elle taşıma işi: Olumsuz ergonomik koşullar ve nitelikleri bakımından işçilerin bel ve sırt incinmelerine neden olabilecek yüklerin, bir veya daha fazla işçi tarafından elle veya beden gücü kullanılarak kaldırılması, indirilmesi, itilmesi, çekilmesi, başka bir yere götürülmesi veya hareket ettirilmesi gibi işlerin yapılması veya bu işlerin yapılması için fiziki olarak destek olunmasını ifade eder.
- Yükle İlgili Risk Faktörleri
1. Yükün özellikleri
Aşağıda belirtilen özelliklere sahip yüklerin elle taşınması sırt ve bel incinmesi riski oluşturabilir;
– çok ağır veya çok büyükse,
– kaba veya kavranılması zor ise,
– dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyorsa,
– vücuttan uzakta tutulmasını veya vücudun eğilmesini veya bükülmesini gerektiren bir konumda ise,
– özellikle bir çarpma halinde yaralanmaya neden olabilecek yoğunluk ve şekilde ise. - 2. Fiziksel güç gereksinimi
iş;
– çok yorucu ise,
– mutlaka vücudun bükülmesi ile yapılabiliyorsa,
– yükün ani hareketi ile sonuçlanıyorsa,
– vücut dengesiz bir pozisyonda iken yapılıyorsa,
bedenen çalışma şekli ve harcanan güç, özellikle sırt ve bel incinmelerine neden olabilir. - 3. Çalışma ortamının özellikleri
Çalışma ortamı aşağıdaki özelliklerde ise, özellikle sırt incinmesi riskini artırabilir;
– çalışılan yer işi yapmak için yeterli genişlik ve yükseklikte değil ise,
– zemin düz değilse, engeller bulunuyorsa veya düşme veya kayma tehlikesi varsa,
– çalışma ortam ve şartları, işçilerin yükleri güvenli bir yükseklikte veya uygun bir vücut pozisyonunda taşımasına uygun değilse,
– işyeri tabanında veya çalışılan zeminlerde yüklerin indirilip kaldırılmasını gerektiren seviye farklılıkları varsa,
– zemin veya üzerinde durulan yer dengesizse,
– sıcaklık, nem veya havalandırma uygun değilse. - 4. İşin gerekleri
Aşağıda belirtilen çalışma şekillerinden bir veya daha fazlasını gerektiren işler sırt ve bel incinmesi riski oluşturabilir.
– özellikle vücudun belden dönmesini gerektiren aşırı sık veya aşırı uzun süreli bedensel çalışmalar, – yetersiz ara ve dinlenme süreleri,
– aşırı kaldırma, indirme veya taşıma mesafeleri,
– işlemin gerektirdiği, işçi tarafından değiştirilemeyen çalışma temposu.Bireysel Risk Faktörleri
İşçinin;
– yapılacak işi yürütmeye fiziki yapısının uygun olmaması,
– uygun olmayan giysi, ayakkabı veya diğer kişisel eşyalar kullanması,
– yeterli ve uygun bilgi ve eğitime sahip olmaması, durumunda işçiler risk altında olabilirler.
İş güvenliği ile ilgili yasal düzenlemelerden bir diğeri de İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’dir.
Düzenleme personellerin çalışırken kullanacakları ekipmanları emniyetli ve güvenli bir şekilde nasıl kullanmaları gerektiğini göstermektedir.